Krijgt Trump met Twitter-alternatief 'Truth Social' zijn megafoon terug? (2024)

Ruim een jaar nadat Twitter en Facebook oud-president Trump van hun platform hadden geweerd, is hij terug met zijn eigen sociale netwerk. Gisteravond Amerikaanse tijd - vlak voor nationale feestdag President's Day - is Truth Social beschikbaar gekomen voor het grote publiek met de belofte dat het "vrij van politieke discriminatie" is.

Op de platforms waarvan hij werd verbannen, had Trump tientallen miljoenen volgers. De vraag is hoe groot hij nu kan worden, zeker aangezien hij zowel concurreert met grote gevestigde namen als met andere alternatieven die al langer bestaan.

Vanwege zijn rol bij de Capitoolbestorming werd Trump verbannen van Twitter (voor altijd) en Facebook (tot zeker januari 2023). Het gewelddadige protest was voor de bedrijven de druppel, terwijl critici al veel langer vonden dat wat hij zei eigenlijk niet kon. Vaak bleven de berichten onder het mom van 'nieuwswaardig' wel staan, rond de Amerikaanse verkiezingen kwamen er wel steeds vaker beperkingen of werden er waarschuwingen bij zijn berichten geplaatst.

In de jaren van zijn presidentschap was met name Twitter een heel belangrijk middel. Het werd al snel dé manier waarop hij met wereld communiceerde. Op 8 januari 2021 raakte hij dus zijn meest effectieve megafoon kwijt; hij had bijna 90 miljoen volgers. Al vrij snel na de acties riep Trump dat hij met zijn eigen platform zou komen.

Lijkt sterk op Twitter

Truth Social lijkt qua uiterlijk zeer sterk op Twitter. Er is een tijdlijn, je hebt een profiel en je kunt mensen volgen. Op dit moment is de app alleen voor de iPhone beschikbaar (en niet in Nederland). De site is vooralsnog onbereikbaar, het is onduidelijk dat dit komt door de grote vraag of door bijvoorbeeld een DDoS-aanval.

Op lange termijn heeft het platform grofweg twee zaken nodig die nauw aan elkaar verbonden zijn. Allereerst gebruikers die terugkeren. Het liefst dagelijks, maar in ieder geval toch een paar keer per maand. Die moeten ervoor zorgen dat hun vrienden en familie óók overstappen.

Daarnaast is er veel geld nodig om zo'n platform te onderhouden. Op dat vlak heeft Trump potentieel goede papieren, schrijft The New York Times. Het bedrijf achter Truth Social, Trump Media, wil fuseren met een ander bedrijf. Samen hebben ze zo'n 1 miljard dollar in kas. Maar dat geld kan pas worden aangesproken als een onderzoek van toezichthouders wordt afgerond naar het bedrijf waarmee Tump wil fuseren.

Zo ziet de app van Truth Social eruit:

Uiteindelijk kan een platform niet voor altijd draaien op investeringen, er zal een verdienmodel moeten komen. Een advertentiemodel ligt het meest voor de hand. Hoe meer gebruikers er zijn, hoe interessanter het platform is voor bedrijven om te adverteren.

Platform kan alles verwijderen

Een belangrijk verschil tussen Truth Social en andere platforms zou de moderatie moeten zijn. De belofte "vrij van politieke discriminatie" suggereert minder ingrijpen. De vraag is wat het in de praktijk betekent. Michael Klos, die aan de Universiteit Leiden onderzoek doet naar online vrijheid van meningsuiting, wijst erop dat het platform zich in de algemene voorwaarden het recht voorbehoudt om álles wat het niet aanstaat te verwijderen.

Dat Trump zijn naam verbindt aan dit platform, zal zeker helpen om er aandacht voor te krijgen. De uitdaging is echter om onderscheidend te zijn van andere alt-right-platforms. Zo is er Gettr, van voormalig Trump-adviseur Jason Miller, Gab en Parler, met als grote investeerder Rebekah Mercer, dochter van multimiljonair Robert Mercer.

Volgens Sanne Kruikemeier, universitair hoofddocent politieke communicatie aan de Universiteit van Amsterdam, dient het platform van Trump twee doelen. "De eigen achterban bereiken en berichten verspreid krijgen buiten het platform zelf. Dat laatste is voor Trump nóg belangrijk. Hij wil weer het grootste publiek bereiken."

Daarvoor heeft de oud-president een tweetrapsraket nodig, zegt Kruikemeier. Na publicatie heeft hij media nodig die zijn boodschap bekendmaken aan het grote publiek. Alleen is de nieuwswaarde nu veel minder groot.

Nog stevigere filterbubbel

Kruikemeier maakt zich daarnaast wel zorgen over het feit dat des- en misinformatie waarschijnlijk veel minder zal worden tegengesproken. "Dat kan zorgen voor een nog stevigere filterbubbel." Klos denkt juist dat het niet erg is als er platforms zijn waar desinformatie minder wordt bestreden, dat draagt bij aan de pluriformiteit. Zolang het maar niet illegaal is.

Daarbij merkt hij wel op dat er natuurlijk het risico is dat desinformatie omslaat in illegaal handelen. Het beste voorbeeld daarvan is precies de reden dat Twitter en Facebook Trump de toegang ontzegden: de Capitoolbestorming.